URSULA FADIC PEÑA

Is een Chileense fotografe die reclamefotografie studeerde aan het Instituut ALPES en productie van grafisch, fotografisch en videomateriaal aan de Universiteit van Chili. Ze werkte voor een groot deel van haar professionele carrière in studio’s die met fotografie en websites werken en momenteel is ze werkzaam in Schawk! België. Fadic’s passie voor documentaire fotografie groeide toen ze deel uitmaakte van het collectief Las Niñas tussen 2012 en 2013 en tijdens haar reizen door Europa waar ze haar Belgische vriend leerde kennen. Sindsdien woont ze vijf jaar in België.

Hoewel ik in het buitenland woon, heb ik altijd een sterke relatie en vloeiende communicatie onderhouden met mijn landgenoten in Chili. Sommige mensen denken “wie vertrekt, vergeet" maar in mijn geval en ervaring is dat niet zo. Toen de sociale onrust in Chili uitbrak, bewoog dit elke vezel in mij. Gelukkig had ik een bezoek gepland in november-december vorig jaar. Zo kreeg ik de kans deze revolutie mee te beleven. Met deze foto’s wil ik laten zien dat de demonstrant geen criminelen zijn. Zij of hij zijn personen, een vrouw die het misbruik beu is en daarop reageert, zodat de toekomst, hun toekomst en die van hun gemeenschappen beter wordt.

Instagram: @ursulafadic

29 november 2019. Repetitie van de performance Een Verkrachter op jouw weg van het collectief LASTESIS voor het Museum van Hedendaagse Kunst van Chili, het MAC, in Santiago. Deze actie was de tweede oproep via sociale media om het feministisch strijdlied van LASTESIS overal op te voeren. De performance was een mijlpaal voor de sociale en feministische beweging in Chili. Het was de opvoering met de meeste dansers tot dan toe. De eerste performance in Santiago vond plaats met de leden van LASTESIS zelf voor de Internationale Dag tegen Geweld op Vrouwen op 25 november.

29 november 2019. Vrouwen met maskers op nemen deel aan de performance van Een verkrachter op jouw weg van het collectief LASTESIS voor het Museum van Hedendaagse Kunst van Chili, het MAC, in Santiago. Een vrouw met masker symboliseert resistencia, verzet, rebellie. Met het masker beschermt de drager haar identiteit en lichaam voor de gevaren die sociaal protest met zich meebrengt. De klassieke protestmaskers ontwikkelden zich tot versierde maskers als reactie op de repressie van de overheid. De regering probeerde de dragers van maskers te criminaliseren, waarop vrouwen als vreedzaam protest en om de houding van de autoriteiten in vraag te stellen hun maskers omvormden tot kunstobjecten. In het nummer La Capucha (Het masker) van het colelctief La Chusma horen we zingen: “La capucha no esconde solo responde.” (“Het masker verstopt niet, maar geeft repliek.”)

November 2019. De muurschildering Dignidad con Pikachu (Waardigheid met Pikachu) met gouden kader. Paloma Rodriguez (palomarodriguez.cl) is schilderes, goudsmid en restaurateur. Ze creëerde deze muurschildering op de muren van het Cultureel Centrum Gabriela Mistral in Santiago. Ze verbeeldt zo twee iconen van het sociaal protest in Chili: Een halfnaakte vrouw met masker en de groene sjaal die de legalisatie van abortus symboliseert en het beeld van Pikachu, een terugkerend personage in de straten van Santiago tijdens de protesten van oktober. De tante Pikachu is Giovanna Grandón, een Chileense vrouw die sinds het begin van de manifestaties in Chili de straat op kwam om de sociale beweging te steunen. Deze muurschildering is ingelijst door het collectief @museodeladignidad (Museum van de waardigheid). Dit collectief omlijst muurschilderingen die waardigheid verbeelden en creëren kunstwerken in openlucht. De muurschildering is op 19 februari gewist zonder de toestemming van het cultureel centrum. Deze foto documenteert de sociale expressie en kunst als deel van de sociale protesten in Chili.

29 november 2019. Vrouwen die manifesteren in de straten van het centrum van Santiago na een workshop maskers maken die was georganiseerd door de vrouwen van de Centrale Vakbond voor Arbeiders CUT (Central Unica de Trabajadores).

6 december 2019. “Paars Punt, omdat voor elkaar zorgen ook revolutionair is, ontmoetingspunt van feministen en dissidenten.” Een ontmoetingspunt opgezet door Feministas Providencia op het belangrijkste verzamelpunt van het sociaal protest in Santiago, het Italië Plein of Plein Baqueadano dat sinds de sociale protesten is omgedoopt tot het Plein van de Waardigheid.

29 november 2019. De Performance Een verkrachter op jouw weg opgevoerd voor la Moneda, het presidentieel paleis, in Santiago. De performance werd die dag in zes verschillende landen opgevoerd.

19 december 2019. Nationale Dag tegen Feminicide, een herdenking uitgevoerd in het Museum van de Herinnering en Mensenrechten in Santiago. “Dit is geen uitzondering, maar het patriarchaat”, leest een protestleus. De muurschildering als vorm van protest is anoniemer. Het is niet hetzelfde als wanneer iemand zo een krachtige boodschap formuleert op een protestdoek.

19 december 2019. Nationale Dag tegen Feminicide. Vrouw met masker tijdens de spontane mars na de herdenking in het Museum van de Herinnering en Mensenrechten. Deze vrouw verwijst naar de slachtoffers van staatsgeweld waarbij er volgens het Nationaal Instituut van Mensenrechten van Chili van het begin van de sociale onrust tot 20 maart dit jaar 460 oogtrauma’s zijn vastgesteld.

19 december 2019. Nationale Dag tegen Feminicide. Herdenking in het Museum van de Herinnering en Mensenrechten in Santiago. Vrouwen met masker op verwijzen naar de slachtoffers van feminicide.
Links: “Voor zij die er niet zijn, als straf van ons bestaan. Voor alle feminicides die onbestraft zijn gebleven. #GerechtigheidvoorNicole #GerechtigheidvoorJoane @GerechtigheidvoorMacarena Machismo doodt ook lesbische vrouwen, transgenders en travestieten. 9 december, niet vergeten, Dag tegen Feminicides. Basta straffeloosheid.”
Rechts: “Voor alle kinderen die niet thuiskwamen.” Dit verwijst naar de kinderen die slachtoffer waren van misbruik en foltering in de staatsinstitutie Nationale Dienst van Minderjarigen van Chile (Spaanse acroniem SENAME) en naar het schandaal waarin deze institutie zich bevindt.

Nationale Dag tegen Feminicide, een herdenking in het Museum van de Herinnering en Mensenrechten in Santiago. Vrouw met geborduurd masker: “Wanneer ik naakt ben, voel je je ongemakkelijk. Wanneer ik dood ben niet?” De maskers zijn niet louter een decoratieve kunst, maar vooral een expressie van vrouwen tegen onrecht; in dit geval om het machogeweld aan te kaarten.

December 2019. Muurschildering van @ecos30 genaamd Misbruik in het Cultureel Centrum Gabriela Mistral in Santiago. De muurschildering is 19 februari weggewist zonder de toestemming van het cultureel centrum. Deze foto documenteert de sociale expressie en kunst als deel van de sociale protesten in Chili.

NICOLE KRAMM CAIFAL

Is een professionele fotografe die met documentaire fotografie thema’s als mensenrechten, ecologie, migratie, diversiteit, gendergelijkheid en politieke conflicten brengt. Kramm studeerde Journalistieke Fotografie en Film met een specialisatie in documentaire film. Ze specialiseerde zich ook in regie van fotografie en film in de Escuela Internacional de San Antonio de los Baños in Cuba. Momenteel werkt ze als filmmaker voor internationale media. Terwijl Kramm de nieuwjaarsvieringen in de buurt van de Plaza de la Dignidad, het centrum van de sociale protesten in Chili, vastlegt, wordt ze in het oog geschoten door de Chileense politie. Ze verliest het zicht in een van haar ogen. Tijdens haar herstel werkt ze aan een documentaire over de sociale protesten in Chili.

Instagram: @nicole_kramm

¨Ik ben mijn pijn en belevingen beginnen vastleggen. Waarom? De staat ontneemt je niet alle dagen een oog toch? Wat had ik teveel gezien of wat zagen we toen ze in ons gezicht schoten?

Ik heb heel moeilijke dagen doorgemaakt. Ik herinner mij dat de druk zo groot was dat het voelde alsof mijn hersenen gingen ontploffen, misselijkheid, en ja ik huilde van de pijn. Ik kon zelfs niet recht staan. Soms heb ik het gevoel dat er vanaf mijn slaap een mes in mijn oog wordt gestoken.

Je ziet ook dubbel, je bent duizelig, verliest dieptegevoel, het water van de kraan valt niet in het glas, je botst, het zijn veel dingen. Ik identificeer mijn pijn met de pijn van mijn oma die blind aan het worden is; van ouderdom, maar ik ben vijftig jaar jonger.

Zo komen we bij het tijdperk oogpleisters, want licht dat in het oog schijnt is zo pijnlijk. De pupil van mijn oog is enorm. Ik ben een soort van vleermuis geworden. Ik sluit alle gordijnen tot de schemering aanbreekt. Wat zie ik? Zwart en periferisch licht, hetzelfde als in de foto, soms op het netvlies flitsen, dwarrelende lichten…

Mijn rugzak is een wandelende apotheker, iedere druppel, nog meer tranen. Alsof de wanhoop zo wegstroomt…

En zo leef je tussen twee werelden. Ik wandel langs het pad van zij die zich niet onderwerpen en ik druk mijn gevoelens uit. Ik heb altijd gedacht dat ik een vrouw ben met veel geluk en ik leef een prachtig leven in overeenstemming met mijn politieke overtuigingen.

Deze keer moet ik vechten om te genezen. Een week geleden pakte ik mijn spullen bijeen en kwam ik naar Wallmapu, om mij met mijn volk te herenigen. Ze hebben hier voor mij prachtige eeuwenoude medicijnen klaargemaakt. Terwijl de Machi (Mapuche spirituele geneesvrouw) in de inheemse mapudungun taal bidt, sluit ik mijn ogen en voel ik hoe ze mij met aandacht en hoop aankijkt. Ze zegt dat ik de newen (kracht in mapudungun, de taal van de Mapuche) van een krijger in het bloed heb, alles komt goed.

Ik zal samen met de Pachamama (Moeder Aarde) vooruit gaan, genezen, mij beschermen. Een van onze onderdrukkers zou dit moeten lezen en zich identificeren met een van de 460 kameraden die het zicht hebben verloren omdat ze de straat opkwamen. Wij zijn geen misdadigers, we zijn dappere jongeren met dromen en voornemens om de wereld te veranderen.

Ik kijk naar de lucht, ik heb kaneelblaadjes, en voel me blij. Ze hebben me niet gebroken.¨