Feminisme & Fotojournalistiek in Latijns-Amerika

M.A.f.I.A - Movimiento Argentino de Fotógrafxs Independientes Autoconvocadxs - Argentinië

De kracht van de schreeuw weerklinkt, en is het begin en de spiegel van de kracht waarmee de trans-feministische strijd in Argentinië de confrontatie aangaat.

María Faciolince - Colombia

In de Wayúu gemeenschap, ontheemd in Tamaquito II, La Guajira, Colombia  In deze foto zit een oütsü, geneesvrouw, voor een weefgetouw met haar kleindochter, en houdt de zaadjes vast van de waimaro-boom, die zowel voor voedsel als op spiritueel vlak van groot belang is voor de Wayúu. Voor mij vertegenwoordigt dit beeld een deel van die rijkdom van het denken en voelen van inheemse vrouwen, die de noodzaak hebben benadrukt om het leven in het centrum te plaatsen; het leven van hun lichamen, hun gemeenschappen en ook hun territoria. Deze vrouwen, die het collectieve hebben herwaardeerd, en hun strijd niet enkel op de inclusie en gelijkheid baseren, maar ook op het vormen van gemeenschappen met zorg als basis. Deze oriëntatie om het verdedigen van het leven en de genezing politiek te maken, heeft het feminisme in heel het Latijns-Amerikaanse continent uitgenodigd zijn blik op de verschillende volken te richten, om een beweging te her-denken die vanuit verschillende plaatsen ontstaat en ons helpt bij de meervoudige strijdpunten die ons aangaan. Daarom wil ik deze stemmen benadrukken, die weerklinken in de territoria, en die ons aanspreken om samen een gedekoloniseerd feminisme te weven dat voor de waardigheid van iedereen zorgt en die waardigheid verdedigt.

Verónica Potes - Ecuador

Op 12 maart 2018 kwamen las mujeres amazónicas, vrouwen van verschillende nationaliteiten uit de Ecuadoraanse Amazone, aan in Quito met een oproep aan de President tegen de ontginningsactiviteiten in hun territoria. Ze installeerden zich op de Plaza Grande, tegenover het

Vanessa Terán - Ecuador

Op het ritme van de trommels, roepen en spreken we uit dat het patriarchaat zal vallen, we gooien het buiten. (marcha Viva nos Queremos, 25 november, Quito, Ecuador)

Sallisa Rosa - Brazilië

Ivanildes Kerexu is een inheemse sociale leider van het Guaraní volk, dat in het binnenland van Rio de Janeiro woont. Deze foto werd gemaakt op 8 maart 2016 en is emblematisch, omdat het een inheemse vrouw toont die, omringd door de gebouwen van de stad, samen met andere inheemse vrouwen opkomt voor haar rechten.  Moge het verzet sterker zijn dan het beton.

Nelson Cárdenas - Colombia

De rol van de vrouw is beslissend geweest in de politieke en sociale transformatie van een Colombia dat definitief probeert haar cyclussen van geweld achter zich te laten. De aanpak van de elementen die aan de basis liggen van de problemen van het land – de strijd tegen economisch, cultureel, structureel en fysiek geweld, vrede, de sociale gelijkheid, ontwikkeling en culturele identiteit- versmelten met en hun eigen genderstrijd, die streeft naar het einde van economisch, cultureel, structureel en fysiek geweld.  De inheemse vrouwen in Colombia krijgen dagelijks te maken met meerdere vormen van geweld, die verbonden zijn met de historische uitsluiting van hun gemeenschap en met hun vrouw-zijn.

In de volkstelling van 2005, uitgevoerd door het Nationaal Administratief Departement van de Statistiek, bestonden de inheemse gemeenschappen uit 1,3 miljoen personen, waarvan bijna 680.000 (49,5%) vrouwen waren. Zij vertegenwoordigen een 3 procent van de vrouwen van het land. De Nationale Inheemse Organisatie (ONIC in zijn Spaanstalige afkorting), spreekbuis van 80 procent van de organisaties, komt in een parallelle telling uit op drie miljoen, meer dan het dubbele van de officiële telling (ElPais, 2017[1]).

De Emberá, een van de meer dan tachtig etnische gemeenschappen die in dit land wonen, telt in Colombia ongeveer 250.000 personen (2) (ElPais, 2017[3]). Hun vrouwen, zoals de meeste vrouwen van inheemse groepen in Latijns-Amerika, ondergaan discriminatie om hun geslacht, etnische afkomst en door de hoge armoede waarin zij zich bevinden.  De Emberá is de eerste gemeenschap in Amerika die erkent vrouwenbesnijdenis uit te voeren. Dit werd duidelijk toen in 2007 twee Emberá meisjes stierven als gevolg van een besnijdenis (Verenigde Naties, 2016[4]). Sinds dan mobiliseren de vrouwen van deze gemeenschap zich samen met de traditionele autoriteiten om de nodige culturele transformatie teweeg te brengen die moet leiden tot de uitroeiing van deze praktijk, via strategieën die de culturele logica en codes van de gemeenschap erkennen en respecteren [5].

Dit is slechts een van de vele publieke en private podia waarop de vrouwen van het land hun strijdpunten zichtbaar hebben gemaakt en zijn gaan versterken, ten behoeve van het transversaal maken van verschillende perspectieven en het genderperspectief, in de verschillende domeinen van een gemeenschap die zich als pluri-etnisch en multicultureel erkent.

Mariela Salaverry Vicente - Bolivia

Deze foto werd genomen tijdens een optocht van het feministisch collectief Mujeres Creando in La Paz, Bolivia, in 2013. De politie haalde hen weg; ondanks het feit dat het een vredevolle, maar niet passieve interventie was geweest. Ze duwden hen vooruit, terwijl de vrouwen leuzen riepen en borden vasthielden, handgeschreven in de strijd.

Lucía Prieto - Argentinië

Er is een exact punt waarop het wazige en onduidelijke helder wordt. Dat is wanneer wat in elkaar overliep scherp wordt gesteld om porie te worden op een zwetende huid. De kracht van iedere vinger van twee handen verbonden en samengedrukt. Het is in de straat waar het vervaagde en het verwaterde van ons bestaan overtuigend wordt, gebaar, omarming, het wordt lichaam. Politiek verlangend, machtig, aanwezig, lichaam. Wij zijn de protagonisten van onze eigen geschiedenis en bij het elkaar in de ogen kijken lijkt het of de oneindige dimensie van het mogelijke zich opent en het mogelijk maakt alle eenzaamheid uit te kleden. Om met dezelfde draden het netwerk te weven dat ons ondersteunt. Ons samen voelen en machtig zien. Opdat ze ons samen zien en machtig aanvoelen.

Liz Tasa - Peru

Deze foto maakt deel uit van mijn project over verplichte sterilisaties tijdens de jaren negentig in Peru, toen Alberto Fujimori president was. De Defensoría del Pueblo stelde vast dat meer dan 272.000 vrouwen in die periode gesteriliseerd werden. Van hen hebben ruim 2000 een klacht ingediend, omdat ze deze ingreep ondergingen na misleiding en bedreigingen. Het sterilisatieprogramma had armoedebeperking als hoofddoel, en was gericht op vrouwen uit landelijke gebieden met hoge armoedecijfers, in de eerste plaats landbouwsters. Vandaag leven deze vrouwen met sterke psychologische en fysieke trauma’s. Vele van hen hebben kanker. Heel hun leven en omgeving is erdoor verstoord. Deze foto symboliseert voor mij heel deze geschiedenis, en de vrouwen die haar ondergingen.

Erick Dau - Brazilië

Ik nam deze foto na de manifestaties op 8 augustus 2018, toen de Senaat debatteerde over de goedkeuring van de nieuwe abortuswet. Er was weinig conflict met de politie. De vrouw in de foto nam het op tegen de politie omdat die een vriend hadden meegenomen.

Leandro Fernández - Argentinië

De twee foto’s maken deel uit van hetzelfde ritueel dat terugkomt bij de verschillende marsen waar de meisjes zich klaarmaken om te lopen in een teken van vrijheid en kracht, heel betekenisvol voor de strijd.

Leandro Fernández - Argentinië

Juan Zapata Sánchez - Peru

Ik nam deze foto in december 2017 in Jirón de la Unión (een wandelstraat in het historisch centrum in Lima). Ik koos deze foto voor de kracht die de zin uitstraalt. En om de schaduwen van de vrouwen. Hierdoor krijgt de foto een emotionele lading, die je meteen voelt.

Kimberley Brown - Ecuador

Deze foto werd genomen in de stad Puyo, in de Ecuadoraanse Amazone op 8 maart 2018. Zo’n 350 inheemse vrouwen uit heel de Amazone kwamen samen in Puyo om te manifesteren voor vrouwenrechten en om het einde van de petroleumontginning en mijnbouw in hun gebieden te eisen. Voor mij is deze foto heel krachtig omdat ze een groep inheemse Waorani vrouwen toont, eenstemmig en in verzet tegen grote bedreigingen, samen vooruit. De blote voeten en traditionele kledij van de vrouwen benadrukken het grote contrast tussen het leven in de Amazone en het leven in de stad, en eist dat de mensen aandacht besteden aan verschillen, en deze respecteren.

Ameno Córdova - Guatemala

De dappere oma’s vluchtten in de bergen, de bergen omarmden en beschermden hen, nu zijn zij de bergen.

Colectivo Las Niñas - Chili

Een feministische golf heeft Latijns-Amerika de afgelopen tijd overspoeld. Deze sociale beweging revolteert, schreeuwt, en heeft zich sterker dan ooit gemanifesteerd tegenover de verschillende problemen die wij als vrouwen beleven. Lastiggevallen worden op straat, seksistisch onderwijs, gendergeweld, loonkloof, seksuele en reproductieve rechten, liggen aan de basis van de slogans die zichtbaar zijn tijdens de verschillende optochten van feministische organisaties.  Onze foto’s stellen de strijd voor die we de afgelopen jaren hebben opgevolgd, terwijl we deze schreeuw om kracht en revolutie vorm proberen te geven.

Colectivo Las Niñas - Chili

Opening in Mundana Antwerpen - 8 Maart 2019

Opening in L'uZinne, Brussels - Juli/2019